รู้จักกับแมลงโปรตีน BSF
แมลงโปรตีน BSF (Black soldier fly) เป็นแมลงท้องถิ่นที่มีอยู่ในธรรมชาติทุกภูมิภาคของประเทศไทย และเป็นแมลงที่มีประโยชน์ มีความปลอดภัยต่อพืชและชุมชนโดยแมลงไม่เป็นศัตรูพืช สัตว์และไม่เป็นพาหะนำเชื้อโรคสู่คน และสัตว์ แมลงโปรตีน BSF มีความสำคัญในโมเดลระบบเศรษฐกิจทางชีวภาพ-หมุนเวียน-สีเขียว (BCG economy model) โดยตัวหนอนสามารถกินเศษเหลือทิ้งอินทรีย์ และเปลี่ยนเป็นชีวมวลที่มีโปรตีนที่ดีสามารถใช้เป็นวัตถุดิบโปรตีนทางเลือกที่ยั่งยืนสำหรับอุตสาหกรรมการผลิตอาหารสัตว์
ชีววิทยาของแมลงโปรตีน BSF
แมลงโปรตีน BSF เป็นแมลงสองปีก ลำตัวสีดำคล้ายตัวต่อ มีถิ่นกำเนิดอยู่ที่ทวีปอเมริกาตัวเต็มวัยไม่กินอาหารไม่เป็นศัตรูพืชไม่นำโรค และไม่เป็นอันตรายต่อสิ่งมีชีวิต ตัวหนอนกินซากอินทรีย์ได้หลากหลายชนิด รวมทั้งเศษเหลือทิ้งทางการเกษตร และขยะอินทรีย์ในชุมชน แมลงโปรตีน ที่มีวงจรชีวิต 5 ระยะ ได้แก่ ไข่ หนอน ก่อนเข้าดักแด้ ดักแด้ และตัวเต็มวัย
ไข่ (egg) : เพศเมียแต่ละตัวจะวางไข่เป็นกลุ่ม ๆ ละประมาณ 400-1300 ฟอง ตามรอยแยกหรือรอยแตกของวัสดุ พบในที่แห้งใกล้กับบริเวณที่มีอินทรียวัตถุหรืออาหาร ไข่สีขาวเหลืองมีลักษณะคล้ายกับเมล็ดข้าวสาร ไข่ใช้เวลา 3-4 วัน จึงฟักเป็นตัวหนอน เมื่อใกล้ฟักสังเกตเห็นจุดสีแดงบริเวณไข่
ตัวหนอน (larval) : ตัวหนอนมี 5 ระยะ ในการเจริญเติบโตตั้งแต่ฟักออกจากไข่ใช้เวลา 13-18 วัน ตัวหนอนกินอาหารเป็นซากพืชและซากสัตว์หรือขยะอินทรีย์รวมทั้งมูลสัตว์ เป็นอาหาร ตัวหนอนมีลักษณะหัวแหลมลำตัวอวบอ้วนมีขนสีขาวครีม หนอนโตเต็มที่หรือวัยสุดท้ายมี ลำตัวกว้าง 3 มิลลิเมตร ยาว 20 มิลลิเมตร
ระยะก่อนเข้าดักแด้หรือหนอนตัวดำ (prepupa) : เป็นระยะที่ตัวหนอนที่ลำตัวเริ่มเปลี่ยนสีเป็นสีน้ำตาลเข้มหรือสีเทาปนดำ เป็นระยะเตรียมเข้าดักแด้โดยเป็นระยะก่อนเข้าดักแด้นี้เป็นระยะรอยต่อระหว่างตัวหนอนกับดักแด้ เป็นระยะก่อนเข้าดักแด้นี้ที่ไม่กินอาหาร โดยเคลื่อนย้ายตัวออกจากแหล่งอาหารที่กินเพื่อหาที่แห้งเตรียมเข้าสู่ระยะดักแด้ ใช้เวลา 6-9 วันจึงเปลี่ยนเป็นระยะหนอนแข็ง
ระยะดักแด้หรือหนอนตัวแข็ง (pupa) : ลำตัวเปลี่ยนเป็นสีดำเข้มและผิวแห้งแข็ง ปลายท้องงุ้มลง ระยะงี้แมลงหยุดการเคลื่อนที่ เหมือนตาย ใช้เวลา 7-9 วัน จึงโผล่ออกจากปลอกดักแด้ เป็นตัวบิน
ตัวเต็มวัยหรือตัวบิน (adult) : ตัวเต็มวัยมีอายุประมาณ 2-9 วัน มีลำตัวสีดำลักษณะคล้ายตัวต่อขนาดลำตัวยาวประมาณ 8-12 มิลลิเมตร ที่ปลายขาจะมีสีขาวอย่างเห็นได้ชัด เมื่อปีกสะท้อนกับแสงแดดจะมีสีน้ำเงินหรือสีทองแดง ที่ท้องปล้องแรกจะมีแต้มสีขาว เพศผู้ปลายท้องเรียวยาว สีน้ำตาลหรือทองแดง เพศมีลายท้องใหญ่ สีดำมองเห็นอวัยวะวางไข่ได้อย่างชัดเจน
